Maar liefst 56 miljoen vierkante meter bedrijfsruimte (industrieel en logistiek vastgoed) in Nederland is meer dan dertig jaar oud en moet worden herontwikkeld. Daarbij gaat het om meer dan 4.600 panden, ongeveer een kwart van de bedrijfsruimtes in ons land. Dat blijkt uit cijfers van JLL over industrieel en logistiek vastgoed die gisteren werden gepresenteerd tijdens een ontbijtsessie voor relaties van JLL.

Dergelijk bedrijfsmatig vastgoed kent gemiddeld een veel lager bebouwingspercentage en bevindt zich met name in Zuid-Holland, Brabant, Gelderland en Noord-Holland. Zestig tot zeventig procent van de bedrijfsruimtes die in Nederland in aanmerking komen voor herontwikkeling, bevindt zich in die provincies. “Ontwikkeling op greenfields, dus op nieuw uitgegeven grond, komt in Nederland steeds meer tot een halt”, concludeert Sven Bertens, Head of Research & Strategy bij JLL Nederland. “Door stikstof, PFAS, de verdozingsdiscussie en striktere wet- en regelgeving door de (lokale) overheid. De Nota Ruimte van het Rijk zet een limiet op gebiedsontwikkeling voor logistiek. Al met al redenen om meer te kijken naar de herontwikkeling van bestaand vastgoed dat een 'retrofit' verdient met als doel de Nederlandse concurrentiepositie te behouden.”

Onzekerheid handelsoorlogen 
Over heel Nederland concludeert JLL dat de leegstand bij  logistiek vastgoed is opgelopen naar 5,1 procent. “Dat komt door voortdurende druk op supply chains en de onzekerheid die onder andere de handelsoorlogen met zich meebrengen”, duidt Bertens. Kijken we naar logistiek vastgoed op Europese schaal, dan lag het leegstandscijfer in het derde kwartaal op 6,3 procent. In lijn daarmee stabiliseren de prijzen per vierkante meter (gemiddeld 75 euro per vierkante meter voor logistiek vastgoed) in Nederland. Het investeringsniveau van beleggers in Nederland was in 2025 3 procent hoger dan in dezelfde periode in 2024.

Koploper in Europa 
JLL becijferde dat slechts 2,4 procent van de bebouwde omgeving in Nederland aan logistiek kan worden toegeschreven. Dat neemt niet weg dat Nederland met 5,9 vierkante meter aan logistiek vastgoed per huishouden de koploper is in Europa. Bertens: “Dat is bijvoorbeeld tweeëneenhalf keer hoger dan in Duitsland. We zijn typisch een doorvoerland. Circa zestig procent van ons logistiek vastgoed heeft een Europese functie en daarmee verdienen we ongeveer tien procent van ons BBP.” JLL wijst op een toenemende congestie op wegen, spoor, havens en luchthavens. “Corridors zoals die van de A2/A12/A4 lopen elke dag zes tot tien uur vast. Maar ook de capaciteit van vrachtverkeer op het spoor, via de Rotterdamse haven en via Schiphol loopt tegen grenzen aan.”

Belangrijkste handelspartners
Onze belangrijkste handelspartners zijn achtereenvolgens Duitsland, België, Frankrijk, Groot-Brittannië en Italië. Daarna komen China en de Verenigde Staten als zes en zeven. Bertens tot slot: “We zien dat zowel de Nederlandse export als de heruitvoer dalen. We moeten dan ook uitkijken dat we onze rol als gateway to Europe niet verliezen. Daarvoor kunnen we ons minder focussen op bulk en meer op kwalitatief hoogwaardigere goederen en bijbehorende diensten die belangrijk zijn voor de genoemde achterlanden.”